Yutma ve beslenme bozuklukları, bireyin yutma işlevinde veya beslenme sürecinde yaşadığı zorlukları ifade eder. Bu bozukluklar, yemek yeme, sıvı alma veya yutma sırasında sorunlar yaşanmasına neden olabilir ve genellikle şu durumları içerir:
Yutma Bozuklukları (Disfaji)
• Tanım: Yutma sırasında güçlük çekme durumudur. Birey, yiyecekleri veya sıvıları yutarken ağrı, takılma veya boğulma hissi yaşayabilir.
• Belirtiler: Yutma güçlüğü, öksürme veya boğulma hissi, ağızda yiyecek kalması, yutma sırasında ağrı veya ses değişiklikleri.
• Nedenler: Nörolojik durumlar (örneğin, inme, Parkinson hastalığı), anatomik bozukluklar, yaşlanma veya bazı hastalıklar.
Dizatri
Dizatri, bireyin konuşma motor becerilerinde meydana gelen bir bozukluktur. Bu durum, sesin üretilmesi, artikülasyonu veya konuşma akışını etkileyen zorluklarla karakterizedir. Dizatri, genellikle nörolojik durumlar sonucu ortaya çıkar ve bireyin ses telleri, dudaklar, dil ve damak gibi yapıların kontrolünü zorlaştırabilir.
Belirtileri
- Bozuk veya boğuk ses
- Hızlı veya yavaş konuşma akışı
- Sesin tonunda veya kalitesinde değişiklik
- Telaffuzda netlik kayb
Nedenleri
Dizatri, çeşitli nörolojik durumlarla ilişkilidir, bunlar arasında:
- İnme
- Parkinson hastalığı
- Serebral palsi
- Multipl skleroz
- Travmatik beyin yaralanmaları
Tedavi
Tedavi genellikle konuşma terapisi ile gerçekleştirilir. Terapistler, bireyin ses ve artikülasyon becerilerini geliştirmeye yönelik özel teknikler ve stratejiler sunar. Amaç, iletişim becerilerini artırmak ve bireyin kendine güvenini sağlamaktır. Erken müdahale, dizatri tedavisinde önemlidir.